بلاگ

پارکینگ‌ها به عنوان بخشی اساسی از زیرساخت‌های شهری، نقش مهمی در تسهیل و راحت‌تر کردن فرآیند پارک خودروها دارند. با افزایش تعداد خودروها و تراکم شهری، ایمنی پارکینگ‌ها نیز به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. در این مقاله، به بررسی مسائل مرتبط با ایمنی پارکینگ می‌پردازیم و راهکارهایی برای بهبود ایمنی در این فضاها ارائه می‌دهیم.

نورپردازی مناسب: یکی از عوامل مهم در ایمنی پارکینگ، نورپردازی مناسب است. نورپردازی قوی و مناسب در سطح پارکینگ‌ها، به رانندگان کمک می‌کند تا بتوانند بهتر محیط را مشاهده کنند و از برخورد با موانع جلوگیری کنند.

نشانگرها و علائم راهنما: استفاده از نشانگرها و علائم راهنما در پارکینگ‌ها، به رانندگان کمک می‌کند تا به راحتی مسیر خود را پیدا کنند و از تصادفات احتمالی جلوگیری کنند. برای مثال، نصب علائم ترافیکی، نشانگرهای جهت‌دهی و مسیریابی در پارکینگ‌ها می‌تواند بهبود چشمگیری در ایمنی فضا داشته باشد.

نظارت و دوربین‌های امنیتی: نصب دوربین‌های امنیتی در پارکینگ‌ها می‌تواند بهبود قابل توجهی در ایمنی فضا داشته باشد. این دوربین‌ها می‌توانند به عنوان یک ابزار نظارتی برای تشخیص و پیشگیری از وقوع جرائم مانند سرقت خودروها و تجاوزات استفاده شوند. علاوه بر این، حضور دوربین‌های امنیتی می‌تواند افراد را از اقدامات غیرقانونی منع کند و احساس ایمنی را در بین کاربران پارکینگ افزایش دهد.

اضافه کردن بوم‌گذارها و موانع فیزیکی: استفاده از بوم‌گذارها و موانع فیزیکی مناسب در پارکینگ‌ها می‌تواند به کاهش سرعت خودروها و جلوگیری از حوادث تصادفی کمک کند. این موانع می‌توانند به صورت فیزیکی (به عنوان مثال، ستون‌ها یا بلوک‌های سنگی) یا با استفاده از نصب راهنمایی‌ها و نشانگرها اعمال شوند.

آموزش و آگاهی‌بخشی: برگزاری دوره‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی برای رانندگان و کاربران پارکینگ می‌تواند بهبود قابل توجهی در ایمنی پارکینگ داشته باشد. این دوره‌ها می‌توانند به موضوعاتی مانند قوانین رانندگی، قوانین پارکینگ، رفتارهای ایمن و همچنین آگاهی از ریسک‌ها و خطرات مرتبط با پارکینگ اختصاص یابند.

نگهداری و تعمیرات منظم: نگهداری و تعمیرات منظم امکان تشخیص و رفع مشکلات فنی در پارکینگ‌ها را فراهم می‌کند. ساماندهی و نظافت مناسب، تعمیر و نگهداری دستگاه‌های نورپردازی و دوربین‌های امنیتی، و تست و بررسی مداوم سیستم‌های ایمنی می‌تواند به افزایش ایمنی پارکینگ کمک کند.

بهبود ایمنی پارکینگ‌ها نیازمند ترکیبی از اقدامات فیزیکی، فنی و آگاهی‌بخشی است. با اجرای این راهکارها و رعایت استانداردهای ایمنی، می‌توان احساس امنیت را در پارکینگ‌ها افزایش دادامه مقاله:

فضاهای آتشنشانی و اطفاء حریق: پارکینگ‌ها باید به طور کامل با آتشنشانی و اطفاء حریق مجهز شوند. نصب آگاه کننده‌های دود، آتش‌نشانی‌ها، و دستگاه‌های اطفاء حریق در نقاط استراتژیک پارکینگ‌ها می‌تواند در صورت وقوع حریق سریعاً واکنش نشان دهد و خطرات را کاهش دهد.

استفاده از فناوری: اعمال فناوری در پارکینگ‌ها می‌تواند بهبود ایمنی را به همراه داشته باشد. به عنوان مثال، استفاده از سیستم‌های هوشمند پارکینگ که با استفاده از سنسورها و دوربین‌ها می‌توانند خطرات را شناسایی و اطلاعات لازم را به رانندگان ارائه دهند. همچنین، سیستم‌های اتوماتیک برای مدیریت ترافیک و جهت‌دهی در پارکینگ‌ها می‌توانند به کاهش حوادث و تصادفات کمک کنند.

پایگاه‌های امداد و نجات: در صورت وقوع حوادث و ضرورت ارائه کمک به رانندگان و کاربران پارکینگ، نبود پایگاه‌های امداد و نجات مناسب می‌تواند مشکلات جدی را به وجود آورد. ایجاد پایگاه‌های امداد و نجات در نزدیکی پارکینگ‌ها و تجهیز آنها با تجهیزات و امکانات اورژانسی می‌تواند بهبود قابل توجهی در ایمنی پارکینگ داشته باشد.

در نهایت، باید توجه داشت که بهبود ایمنی پارکینگ‌ها یک فرایند مداوم است و نیازمند همکاری بین متخصصان حوزه مهندسی، امنیت و مدیریت است. ترکیب رویکردهای فیزیکی، فنی، آگاهی‌بخشی و استفاده از فناوری می‌تواند به افزایش ایمنی پارکینگ‌ها و کاهش حوادث و ریسک‌های مرتبط با آنها کمک کند.

شاید بارها در کنار خیابان یا جاده شخصی را دیده باشید که کاپوت خودرویش را بالا زده و تلاش می‌کند بخار فراوانی را که از محفظه موتور بیرون می‌زند، مهار کند. در این مواقع به‌اصطلاح می‌گویند موتور جوش آورده یا در اصل آمپر آن بالا رفته است. اما بالا رفتن آمپر ماشین چیست؟ بالا رفتن آمپر چه نشانه‌ها و چه دلایلی دارد؟ دمای مناسب موتور در فصول سرد و گرم چقدر است؟ در این مقاله می‌خواهیم به این سؤالات پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.

بالا رفتن آمپر چیست؟

موتور خودرو هنگام کارکردن دمای بسیار زیادی دارد. برای اینکه این دمای زیاد به اجزای آن آسیب نرساند، از آب و خنک‌کننده در اطراف آن استفاده می‌کنند که با کمک رادیاتور، دمای موتور را کاهش می‌دهد. وقتی به هر دلیلی دمای آب بالا برود و نتواند موتور را خنک کند، به‌اصطلاح می‌گویند آمپر خودرو بالا رفته است. این اتفاق بیشتر در فصول گرم می‌افتد؛ اما گاهی ممکن است در زمستان هم شاهد چنین اتفاقی باشیم.

بالا رفتن آمپر دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد. در بخش‌های بعدی به بررسی دلایل بالا رفتن آمپر می‌پردازیم.

نشانه‌های بالا رفتن آمپر

۱. داغ بودن کاپوت خودرو

هنگامی که موتور روشن می‌شود، داغ شدن کاپوت و انتشار گرما از آن طبیعی است. اما اگر کاپوت بیش‌ازحد معمول داغ شود، ممکن است موتور خودرو ایراد داشته باشد. برای تست میزان داغ بودن کاپوت، می‌توانید دست خود را روی آن بگذارید. اگر نتوانید بیش از چند ثانیه دست خود را روی کاپوت نگه دارید، یعنی کاپوت بیش‌ازحد داغ شده است و موتور خودرو باید چک شود.

۲. بیرون آمدن دود و بخار از کاپوت

بیرون آمدن بخار یا دود از کاپوت، به معنای آن است که آمپر خودرو بالا رفته و موتور داغ شده است. از همین رو به‌محض مشاهده دود و بخار از کاپوت خودرو، ماشین را کنار بزنید و آن را خاموش کنید. انتشار دود از کاپوت خودرو، زمانی اتفاق می‌افتد که خنک‌کننده به نقطه جوش برسد. ناگفته نماند که این موضوع به سیستم خنک‌کاری خودرو آسیب می‌رساند.

۳. شنیدن صدا‌های نامتعارف از خودرو

سیستم خنک‌کننده یک سنسور دما دارد که این سنسور ترموستات و سوپاپ را تنظیم می‌کند. در نتیجه باعث انتقال خنک‌کننده به رادیاتور می‌شود که این موضوع عملکرد موتور خودرو را بهینه می‌کند. سیستم خنک‌کننده و سوپاپ ارتباط مستقیمی با هم دارند و در صورت مسدودشدن سوپاپ، سیستم خنک‌کننده هم مسدود و موتور به‌شدت داغ می‌شود. هنگامی که سیستم خنک‌کننده داغ می‌شود، صدای نامتعارف مانند کوبیده شدن در به گوش می‌رسد.

۴. استشمام بوی دود

در صورت داغی بیش‌ازحد موتور خودرو بوی سوختگی در داخل کابین احساس می‌شود. به این دلیل که با بالا رفتن دما، مهر‌وموم‌های لاستیکی، دریچه‌های پلاستیکی و قطعاتی از رزین که بین قطعات موتور وجود دارد، نرم می‌شوند و دود تولید می‌کنند. بوی سوختگی مشخص‌ترین چیزی است که از داغی موتور حس می‌کنید.

۵. کاهش قدرت موتور

بدیهی است اگر موتور خودرو داغ شود، قدرت همیشگی را نخواهد داشت. در صورتی که متوجه کاهش قدرت موتور خودرویتان شدید، دقت کنید که آیا بوی نامطبوع یا صدا‌های نامتعارف از موتور خودرو تولید می‌شود یا خیر. در صورت مشاهده هر کدام از این موارد، برای تعمیر آن اقدام کنید.

دمای مناسب موتور چقدر است؟

در صورتی که موتور به‌اندازه کافی گرم شده باشد، دمای سطح پیستون در حدود ۳۰۰ درجه و دمای دیواره سیلندر حدود ۱۵۰ درجه است. هوای باقی‌مانده از مخلوط سوخت‌‌وهوا تا زمانی که سوپاپ بسته شود تبخیر شده و بخشی از دمای دیواره و پیستون را جذب می‌کند. با شروع تراکم و دمای مخلوط هوا و بخار بنزین تا ۱۶۰ سانتی‌گراد بالا می‌رود. این دما برای موتور مناسب است.

دمای مناسب برای فصل سرد و فصل گرم

بر اساس نظر اکثر متخصصان، دمای مناسب موتور خودرو در فصول سرد زمستانی باید بین ۹۰ تا ۱۰۴ سانتی‌گراد باشد. در حالی که در فصل تابستان یا هوای گرم، این دما  بین ۸۷ تا ۱۰۷ سانتی‌گراد برآورد شده است.

گیربکس خودرو نقش مهمی در تضمین تجربه رانندگی روان و کارآمد دارد. یکی از اجزای حیاتی گیربکس، سیال انتقال یا همان روغن گیربکس است که قسمت‌های مختلف گیربکس را روغن‌کاری می‌کند تا نرم کار کنند. این روغن همچنین به تنظیم دمای گیربکس هم کمک می‌کند. اما گاهی این مایع ضروری از وسیله نقلیه شروع به نشت می‌کند. روغن ریزی ماشین می‌تواند شروع دردسرها باشد.

علت روغن‌ریزی گیربکس چیست؟

گیربکسِ وسیله نقلیه شما یک سیستم دقیق و مهندسی‌شده است؛ اما مانند همه اجزای مکانیکی، مستعد استهلاک است. شناسایی علت نشت مایع گیربکس برای تعمیر و نگهداری مناسب آن ضروری است. پس بیایید ابتدا علل روغن‌ریزی گیربکس را بررسی کنیم.

۱. واشرها و عایق‌های فرسوده

با گذشت زمان، واشرها و عایق‌های محفظه روغن گیربکس خراب می‌شوند یا آسیب می‌ببینند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، مایع ممکن است به بیرون نشت کند. نگهداری درست و تعمیر منظم خودرو می‌تواند به جلوگیری از مشکلات واشر کمک کند

۲. شل یا خراب شدن پیچ تخلیه

برای تعویض روغن گیربکس، پیچی زیر خودرو تعبیه شده که مستعد آسیب در اثر ضربه‌های شدید است. همچنین به‌مرور زمان ممکن است این پیچ فرسوده و شل شود که سبب نشت روغن گیربکس خواهد شد.

۳. خرابی لوله‌های انتقال

گیربکس از طریق شلنگ‌هایی به رادیاتور یا کولر وصل می‌شود. تَرَک‌خوردگی شلنگ یا شل‌شدن اتصالات آن می‌تواند باعث نشتی شود. برخی از تولیدکنندگان برای اتصال شلنگ‌های لاستیکی به خطوط فلزی، از یک گیره استفاده می‌کنند. با گذشت زمان، مایع از این شلنگ‌های لاستیکی شروع به نشت می‌کند.

۳. نشتی مبدل گشتاور

روغن از طریق مبدل گشتاور به کل سیستم راه پیدا می‌کند. بااین‌حال، اگر شکافی روی بدنه پمپ گشتاور ایجاد شود یا یاتاقان‌های سوزن به‌شدت آسیب ببینند، مایع انتقال نشت می‌کند. این مشکل بزرگی است و راه‌حل آن تعویض مبدل گشتاور است. بنابراین اگر متوجه چنین مشکلی شُدید، حتما وسیله نقلیه خود را نزد مکانیک متخصص ببرید.

۴. گرمای بیش‌ازحد

گفتیم که گیربکس از اجزای مکانیکی زیادی تشکیل شده است. این اجزا زمانی که خودرو به‌مدت طولانی کار کند یا سطح روغن گیربکس کم باشد، ممکن است به‌شدت داغ شوند. داغ شدن این اجزا ممکن است باعث نشت روغن گیربکس شود.

۵. آسیب دیدن محفظه روغن

برخورد با مانع یا رانندگی در زمین‌های ناهموار ممکن است به آسیب محفظه روغن گیربکس منجر شود. حتی یک فرورفتگی یا ترک کوچک هم می‌تواند منجر به نشت روغن شود.

علائم روغن‌ریزی گیربکس

نشتی مایع گیربکس مشکلی است که اگر نادیده گرفته شود، ممکن است به خرابی گیربکس خودرو شما منجر شود. برای کمک به تشخیص نشتی، در ادامه برخی از علائم رایج نشت روغن گیربکس را بررسی می‌کنیم:

۱. وجود مایع زیر خودرو

وجود مایع قرمز یا قهوه‌ای زیر خودروی پارک‌شده‌، نشانه واضحی از نشت مایع گیربکس است. این مایع نسبت به سایر مایعات خودرو رنگ متمایزی دارد که تشخیصش را از آنها آسان می‌کند.

۲. بوی سوختگی

پیش‌تر گفتیم که روغن‌ریزی گیربکس ممکن است به‌دلیل داغ شدن بیش‌ازحد گیربکس اتفاق بیفتد. بنابراین، اگر هنگام رانندگی یا بعد از توقف متوجه بوی عجیب و تندی شدید، احتمالا به این معنی است که روغن گیربکس نشتی دارد.

۳. لرزش گیربکس

کم بودن مایع گیربکس در محفظه می‌تواند باعث لرزش گیربکس شود. ممکن است متوجه شوید که دور موتور بدون اینکه گاز بدهید، افزایش می‌یابد که مشکل خطرناکی است.

۴. شنیده‌شدن صداهای غیرمعمول

نشت مایع گیربکس می‌تواند منجر به افزایش اصطکاک و فشار بر اجزای گیربکس شود. نتیجه این اتفاق، تولید صداهای غیرمعمول، مانند کوبیدن یا ساییدن، به‌خصوص در هنگام تعویض دنده ا

۵. چراغ‌های هشدار

بسیاری از خودروهای مدرن به حسگرهایی مجهزند که می‌توانند سطح یا مشکلات مایع گیربکس را تشخیص دهند. اگر متوجه روشن شدن چراغ چک خودرو شُدید، یعنی مشکلی به‌وجود آمده است که نیاز به توجه دارد.

رفع مشکل روغن‌ریزی گیربکس

هنگامی که نشت مایع گیربکس را تشخیص دادید و علت آن را پیدا کردید، وقت آن است که برای رفع مشکل اقدام کنید. روشی که انتخاب می‌کنید، به میزان تخصص شما در زمینه تعمیر خودرو و شدت نشتی بستگی دارد.

راهکارهای رفع نشتی روغن گیربکس (قابل‌انجام توسط شما)

۱. تعویض واشر: اگر نشتی به‌دلیل فرسودگی واشرها باشد، می‌توانید خودتان آن‌ها را تعویض کنید. با تخلیه روغن گیربکس و تعویض واشر قدیمی با یک واشر جدید شروع کنید. پیچ‌های مخزن تخلیه را با دقت بچرخانید. حتماً از مایع گیربکس مناسب استفاده کنید و دستورالعمل شرکت سازنده خودرو درباره تنظیمات گشتاور را مدنظر داشته باشید.

۲. سفت کردن قطعات شل: گاهی‌اوقات ممکن است به‌دلیل شل بودن خطوط یا کانکتورهای انتقال، نشتی رخ دهد. اگر توانستید اجزای شل را تشخیص دهید، آنها را با دقت سفت کنید تا نشتی متوقف شود. مراقب باشید قطعات شل را بیش‌ازحد سفت نکنید، زیرا ممکن است آسیب ببینند.

سایر راهکار رفع نشتی روغن گیربکس (قابل‌انجام توسط متخصصان خودرو)

۱. سرویس گیربکس: اگر مشکل روغن‌ریزی گیربکس پیچیده است، توصیه می‌کنیم وسیله نقلیه خود را نزد مکانیک یا متخصص خودرو ببرید. آن‌ها می‌توانند گیربکس خودرو را سرویس کنند. تخلیه مایع قدیمی، تعویض فیلتر، تعویض واشرها و عایق‌ها و پر کردن مجدد مخزن گیربکس با روغن مناسب، می‌تواند راه مؤثری برای رفع نشتی‌های رایج مایع انتقال باشد.

۲. تعویض کامل گیربکس: در موارد شدید که گیربکس آسیب دیده یا نشتی گسترده است، ممکن است تعویض کامل گیربکس لازم باشد. البته، این راه‌حل پرهزینه است اما تضمین می‌کند که گیربکس خودرو به‌درستی عمل خواهد کرد.

نشت روغن گیربکس چه خطراتی دارد؟

روغن‌ریزی گیربکس ممکن است به مشکلات جدی در عملکرد خودرو منجر شود. این مایع علاوه‌بر کاهش اصطکاک، وظیفه خنک‌کنندگی قطعات گیربکس را هم به‌عهده دارد. اگر روغن نشت کند و مقدار کافی برای خنک‌سازی قطعات باقی نماند، گیربکس داغ می‌شود و ممکن است سایر قطعات هم آسیب ببینند. تعمیر این قطعات هزینه‌های سنگینی را در پی خواهد داشت.

همچنین، نشت روغن ممکن است زمینه‌ساز کاهش ایمنی باشد؛ زیرا عملکرد نامناسب گیربکس، کنترل خودرو را سخت‌تر می‌کند و ممکن است منجر به تصادفات شود.

نکاتی برای جلوگیری از روغن‌ریزی گیربکس

جلوگیری از نشت روغن گیربکس برای افزایش طول عمر و عملکرد روان گیربکس وسیله نقلیه‌تان ضروری است. در ادامه اقدام‌های پیشگیرانه برای کاهش خطر نشت روغن را بررسی کرده‌ایم:

• سرویس‌های دوره‌ای خودرو را انجام دهید: سرویس دوره‌ای خودرو شامل تعویض دوره‌ای مایع انتقال، تعویض فیلتر و بازرسی کلی خودرو توسط متخصص خودروست.
• نشتی‌ها را بررسی کنید: به‌طور دوره‌ای زیر خودروی خود را برای دیدن هر نشانه‌ای از نشت مایع بررسی کنید. تشخیص زودهنگام می‌تواند از تبدیل نشتی‌های جزئی به مشکلات بزرگ جلوگیری کند.
• اجازه ندهید خودرو بیش‌ازحد گرم شود: کارکردن وسیله نقلیه در محدوده دمایی توصیه‌شده برای جلوگیری از آسیب دیدن گیربکس حیاتی است. بنابراین از کافی بودن روغن و کارکرد درست سیستم خنک‌کاری اطمینان حاصل کنید.
• تعویض روانِ دنده: تعویض دنده نرم و ملایم را تمرین کنید؛ چه با گیربکس دستی رانندگی کنید و چه اتوماتیک. از رانندگی تهاجمی خودداری کنید، زیرا فشار بی‌موردی به سیستم انتقال قدرت خودرو وارد می‌کند.
• انتخاب دنده مناسب: با توجه به شرایط رانندگی خود، دنده مناسبی انتخاب کنید. استفاده از دنده صحیح از فشار غیرضروری به گیربکس جلوگیری می‌کند.
• نظارت بر سطوح سیالات: مرتباً سطح مایع گیربکس خود را با استفاده از میله اندازه‌گیری بررسی کنید. در صورت نیاز، مخزن را پُر کنید و مطمئن شوید که سطح مایع در محدوده توصیه‌شده باقی می‌ماند. حواستان باشد بیش‌ازحد مایع به گیربکس اضافه نکنید؛ چون ممکن است منجر به مشکلات فشار و نشتی شود.
• محافظت در برابر خطرات جاده: با احتیاط رانندگی کنید تا از موانعی که ممکن است به محفظه روغن گیربکس و خطوط انتقال مایع آسیب برسانند، اجتناب کنید.

زمانی‌که هوا به مخزن بنزین نفوذ می‌کند، حباب‌هایی در سوخت ایجاد می‌شود. این حباب‌ها احتراق سوخت را با مشکل مواجه می‌کنند. درنتیجه، موتور ماشین ممکن است در حین رانندگی از کار بیفتد یا ریپ بزند. اگر مقدار هوای داخل سوخت زیاد باشد، موتور خودرو آسیب می‌بیند و ممکن است خودرو دیگر روشن نشود. اما علت هوا گرفتن باک خودرو چیست؟ علائم هوا گرفتن باک بنزین کدام‌اند و چطور باید باک را هواگیری کنیم؟

علائم هوا گرفتن باک بنزین

هوا گرفتن باک بنزین علائم مشخصی دارد که در ادامه، آن‌ها را فهرست کرده‌ایم. اگر این نشانه‌ها را مشاهده کردید، یعنی احتمالا هوا به مخزن سوخت خودرویتان نفوذ کرده است و موتور خودرو باید توسط متخصص بررسی شود.

• متوقف شدن خودرو هنگام رانندگی
• ریپ زدن خودرو
• استارت نخوردن خودرو
• سرریز شدن بنزین هنگام سوخت‌گیری
• روشن نشدن خودرو
• کاهش عملکرد موتور
• بوی بنزین در کابین خودرو

به‌طور معمول، شنیده شدن صدای «ووش» از باک بنزین هنگام سوخت‌گیری نشان‌دهنده ورود هوا به مخزن بنزین است که البته جای نگرانی ندارد. اگر علاوه‌بر این صدا، علائم بالا را هم مشاهده کردید، بهتر است حتما به متخصص خودرو مراجعه کنید.

علت هوا گرفتن باک بنزین خودرو چیست؟

۱. گرفتگی حباب‌گیر مخزن سوخت

گرفتگی حباب‌گیر مخزن سوخت یکی از دلایل رایج هوا گرفتن باک بنزین است. گازهای اضافی، از طریق حباب‌گیر مخزن سوخت از باک خارج می‌شوند و اگر حباب‌گیر مسدود شود، گازها نمی‌توانند از باک خارج شوند. این مشکل جدی است و باید به سرعت برطرف شود؛ در غیر این صورت، هم سوخت سرریز می‌کند و هم امکان اشتعال وجود دارد.

برگ‌‌ها و شاخه‌‌ها، قطعات معیوب مثل شلنگ هواکش شکسته، سوپاپ برگشت آسیب‌دیده یا گرفتگی فیلتر سوخت می‌تواند به گرفتگی حباب‌گیر مخزن سوخت منجر شود. اگر انسداد شدید باشد، امکان دارد قطعات خودرو آسیب ببینند یا بنزین به‌همراه دود خارج شود.

۲. خرابی مخزن بنزین

نشتی یا وجود سوراخ در مخزن بنزین، یکی دیگر از دلایل احتمالی هوا گرفتن باک بنزین است. چراکه هوا از طریق نشتی یا سوراخ، وارد باک می‌شود و عملکرد موتور را مختل می‌کند.

۳. خراب بودن پمپ بنزین

پمپ بنزین، سوخت موردنیاز انژکتور را تأمین می‌کند. درصورت خرابی پمپ بنزین، فشار سوخت کافی نخواهد بود. درنتیجه، سوخت به‌اندازه کافی به انژکتورها نمی‌رسد و عملکرد موتور مختل می‌شود.

۴. کثیف بودن فیلتر سوخت

فیلتر سوخت، ذرات معلق و آلودگی‌های موجود در سوخت را به خود جذب می‌کند. اگر این فیلتر کثیف باشد، جریان سوخت محدود می‌شود. این مسئله می‌تواند به هواگرفتن مخزن سوخت، کاهش عملکرد موتور، افزایش مصرف سوخت و حتی روشن نشدن خودرو منجر شود.

۵. نشتی در لوله سوخت‌رسانی

نشتی در لوله‌های سوخت‌رسانی، یکی دیگر از عوامل هواگرفتن باک بنزین است. سیستم سوخت‌رسانی خودرو بین مخزن سوخت و پمپ انتقال قرار دارد و سوخت موردنیازِ پمپ انتقال را تأمین می‌کند. اگر این ناحیه نشتی داشته باشد، خلاء ایجاد می‌شود و درنتیجه هوا از بیرون وارد سیستم سوخت شود.

۶. خرابی انژکتورها

انژکتور‌ها وظیفه پاشش سوخت به داخل محفظه احتراق را برعهده دارند. اگر انژکتورها معیوب شوند، ممکن است گازهای احتراق از آن نشت کنند. این نشتی در سیستم سوخت، خلاء ایجاد می‌کند و باعث می‌شود هوا از بیرون وارد سیستم سوخت شود.

یکی دیگر از مشکلات برخی از انژکتورها، جدا شدن محفظه استاتور از بدنه انژکتور است. در برخی از انژکتورها، قطعه‌ای به نام محفظه استاتور وجود دارد که با پیچ‌هایی به بدنه انژکتور متصل شده است و جریان سوخت را کنترل می‌کند. گاهی فشار بالای درب تزریق یا روغن باعث شل شدن پیچ‌ها می‌شود و محفظه استاتور را از بدنه انژکتور جدا می‌کند. همه این‌ها باعث نشت گازهای احتراق و ورود هوا به سیستم سوخت می‌شود.

آیا هوا گرفتن باک بنزین به خودرو آسیب می‌رساند؟

بله، وجود هوا در مخزن بنزین به خودرو آسیب می‌رساند. هوای محبوس در باک بنزین باعث می‌شود خودرو به سکسکه بیفتد یا موتور استارت نخورد. همچنین، این هوای حبس‌شده باعث ایجاد فشار سیستم سوخت‌رسانی می‌شود. به همین دلیل، اکثر موتورها سیستم بازیابی بخار دارند.

سیستم بازیابی بخار زمانی که خودرو خاموش است، دریچه مخزن سوخت را به‌طور کامل می‌بندد تا بخارهای بنزین از باک خارج نشوند. به این ترتیب، از انتشار آلاینده‌های هوا جلوگیری می‌شود و مصرف سوخت کم می‌شود. در حالت روشن بودن خودرو، دریچه مخزن سوخت کمی باز می‌شود تا گازهای اضافی از باک خارج شوند. این گازها وارد فیلتر بخار می‌شوند و ذرات معلق و آلودگی‌های موجود در آنها جدا می‌شود. بخارهای تمیز از فیلتر بخار وارد مجموعه بخار می‌شوند و شیر بازیابی، این بخارها را به ورودی سیستم سوخت‌رسانی منتقل می‌کند.

چطور هوای داخل باک بنزین را خارج کنیم؟

اگر باک بنزین هواگرفته باشد، نمی‌توانید کامل آن را پُر کنید. برای رفع این مشکل، دو راه‌حل وجود دارد:

۱:  زدن بنزین و روشن کردن خودرو (بهترین راه)

• باک را تا جای ممکن پُر کنید و درپوش باک را محکم ببندید.
• موتور خودرو را روشن کنید و اجازه دهید مدت کوتاهی کار کند.
• درپوش بنزین را باز و موتور را خاموش کنید.
• این روند را تکرار کنید تا حباب‌های هوا از باک بنزین خارج شوند.

۲:  باز کردن اتصالات

o       برای هواگیری باک بنزین، ابتدا اتصال لوله سوخت‌رسانی را باز کنید تا هوا از سیستم سوخت‌رسانی خارج شود.

o       اجازه دهید هوا با فشار کم بیرون بیاید.

o       صبر کنید تا هوای محبوس به‌طور کامل خارج شود.

o       اتصالات را دوباره ببندید.

اگر باک بنزین هواگیری نشود، چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر مخزن بنزین به‌درستی هواگیری نشود، فشاری داخل مخزن ایجاد می‌شود و باعث سرریز بنزین از باک می‌شود که امکان دارد به آتش‌سوزی منجر شود. همچنین، امکان دارد این فشار به‌مرور بیشتر و باعث انفجار مخزن شود.

علاوه‌بر این، از آنجایی‌که فشار داخل مخزن بسیار زیاد است، امکان دارد هوای بیشتری به داخل مخزن کشیده شود و سوخت داخل باک به گردوخاک و زباله آلوده شود.

پیشگیری از هوا گرفتن باک بنزین

اگر باک خودرو هوا بگیرد، عملکرد خودرو ضعیف می‌شود و به موتور فشار زیادی وارد می‌شود. برای جلوگیری از ورود هوا به مخزن بنزین، پس از سوخت‌گیری حتماً درپوش باک را محکم ببندید.

همچنین، خودرو را به‌طور مرتب برای بررسی نزد مکانیک ببرید. مکانیک حرفه‌ای فیلترهای سوخت را در هربار تعویض روغن، عوض می‌کند و می‌تواند مشکلات سیستم سوخت را به‌سرعت و قبل از آسیب بیشتر، برطرف کند.

علاوه براین، توصیه می‌شود که  از سوخت با کیفیت بالا استفاده کنید. سوخت بی‌کیفیت می‌تواند موتور را بیش‌ازحد گرم کند و نازل انژکتور را در اثر فشار زیاد، بشکند.

سؤالات متداول

۱. اگر هوا وارد موتور شود، چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر به آن رسیدگی نکنید، می‌تواند منجر به خرابی کامل موتور شود یا فاجعه‌هایی مثل آتش‌سوزی یا انفجار به بار بیاورد.

۲. آیا شنیدن صدای هوا بعد از بازکردن درپوش باک، طبیعی است؟

نگران نباشید. در فشار و دمای بالا، شنیدن گه‌گاه چنین صداهایی طبیعی است. بازنگشتن بخارهای مخزن گاز به موتور، شایع‌‌ترین علت این مشکل است و بهتر است در اسرع وقت آن را بررسی و تعمیر کنید. اگر فوراً به این مشکل رسیدگی نکنید، ممکن است مشکلی در موتور خودرو ایجاد شود.

با بالا رفتن قیمت خودرو و از دسترس خارج شدن خودروهای صفرکیلومتر برای خیل عظیم خریداران و مصرف‌کنندگان طبیعی است که این دسته افراد به سمت خودروهای کارکرده بروند. همان‌طور که می‌دانید خودروهای کارکرده دردسرهای خاص خودشان را دارند چراکه نمی‌دانیم مالک قبلی چه رفتاری با خودرو داشته است، آیا روغن آن را سر موقع تعویض کرده است؟ از دست‌اندازها چگونه رد شده است؟ به بدنه خودرو اهمیت داده است؟

متأسفانه یا خوشبختانه رنگ‌شدگی بدنه یک خودرو اهمیت زیادی برای خریداران ایرانی دارد. زمانی که خودرو تصادف می‌کند مالک می‌تواند به منظور حفظ ظاهر خودرو اقدام به بازسازی و رنگ کردن بخش‌هایی از آن بکند و از آنجایی که چنین چیزی روی قیمت خودرو تأثیر قابل‌توجهی می‌گذارد به همین خاطر در زمان خرید خودروی کارکرده باید به این موردتوجه ویژه‌ای داشت. در این مقاله می‌خواهیم روش‌های تشخیص رنگ‌شدگی قسمت‌های مختلف خودرو را برای شما عزیزان شرح دهیم پس حتماً همراه ما باشید.

تشخیص رنگ خودرو یعنی چه؟

یکی از مراحل خرید خودروی دست‌دوم (و حتی صفرکیلومتر!) کارشناسی رنگ آن است. در این مرحله یک کارشناس خبره خودرو را از نظر سالم یا تصادفی بودن و رنگ داشتن بررسی می‌کند. در زمان‌های قدیم ابزارهای صافکاری و تعمیر پانل‌های بدنه به اندازه امروز پیشرفته نبودند و به همین خاطر اکثر افراد حتی آن‌هایی که مبتدی بودند هم می‌توانستند رنگ‌شدگی بدنه را تشخیص دهند اما حالا با وجود صنعت‌کاران خبره و ابزارهای پیشرفته تشخیص این مهم نیازمند تجربه و تخصص ویژه‌ای است. قطعاً مراجعه به یک کارشناس باتجربه و کاربلد در زمان خرید خودروی کارکرده خالی از لطف نخواهد بود و شما خواهید توانست با آرامش خاطر بیشتری خرید خود را انجام دهید.

آیا کارشناسی رنگ واقعاً ضروری است؟

این موضوع بستگی به نوع خودرو و قیمت آن دارد. شاید خودروهایی با مدل بسیار پایین و قیمت نازل از این بابت مشکل خاصی نداشته باشند اما درباره خودروهای گران‌تر اوضاع فرق می‌کند. وقتی یک خودروی مدل پایین انتخاب می‌کنید طبیعی است که مواردی همچون خط و خش روی بدنه وجود داشته باشند هرچند فروشندگان سعی می‌کنند چنین چیزهایی را با مواردی همچون پولیش و… رفع کنند. ولی بحث تصادف و رنگ‌شدگی بدنه فرق می‌کند و در صورتی که بدون اطلاع از این موارد اقدام به خرید کنید شاید بعداً با ضرر هنگفتی روبرو شوید.

به همین خاطر است که کارشناسی رنگ خودرو می‌تواند مانع بسیاری از مشکلات آتی برای شما شود.

روش‌های تشخیص رنگ‌شدگی خودرو

برای این کار چندین روش وجود دارد که ما نیز آن‌ها را شرح می‌دهیم:

1. تشخیص رنگ خودرو با چشم
2. 

یکی از اولین و ساده‌ترین راه‌های تشخیص رنگ‌شدگی یک خودرو استفاده از چشم است. در این روش با دقت به پانل‌های بدنه نگاه می‌کنید و دنبال نشانه‌هایی از رنگ‌شدگی می‌گردید. واضح است که این کاری دشوار و غیردقیق است و زمانی که یک صافکار و نقاش کاربلد اقدام به بازسازی خودرو کرده باشند تشخیص رنگ‌شدگی نیز دشوار خواهد بود

اما در صورتی که با چشم به دنبال رنگ‌شدگی هستید چندین چیز را باید در نظر بگیرید که شامل موارد زیر است:

الف. تفاوت رنگ بین پانل‌های بدنه

باید با دقت بالا بخش‌های مختلف به ویژه پانل‌های در معرض آسیب همچون گلگیرها، درب‌ها و سپرها را بررسی کنید تا ببینید آیا از نظر تفاوت رنگ مشکلی وجود دارد یا خیر. رنگ اصلی کارخانه دارای ویژگی‌های مخصوص خود است و کدهایی دارد و حتی ماهرترین صنعت‌کاران نیز بدون داشتن کد نخواهند توانست رنگ فابریک خودرو را تأمین کنند. به همین خاطر در صورت دقت بالا می‌توان تا حدی رنگ‌شدگی خودرو را پیدا کرد.

ب. عکس گرفتن از خودرو

گاهی اوقات نمی‌شود چنین تفاوت رنگی را به ویژه در نور زیاد تشخیص داد. از طرفی شاید کل پانل‌های بدنه رنگ شده باشند و به همین خاطر نتوان دقت بالایی داشت. در این صورت می‌توان از خودرو کنی فاصله و عکس گرفت. در تصویر می‌توانید ناهماهنگی‌های رنگ شده بدنه را با دوربین باکیفیت تشخیص داد.

ج. وجود نشانه‌های رنگ در جاهای غیرعادی

گاهی اوقات نقاش رنگ را به جایی می‌پاشد که نباید باشد. همچنین احتمال دارد در زمان خشک شدن رنگ خودرو چیزهایی همچون گردوغبار و اشیای ریز به آن بچسبند که این موضوع حاکی از رنگ‌شدگی خواهد بود.

د. پریدگی رنگ، رد سنباده

رنگ فابریک کارخانه کیفیت خود را به سادگی از دست نمی‌دهد اما در صورتی که شاهد رنگ‌پریدگی و تکه‌تکه شدن آن بودید بدانید که خودرو رنگ دارد. همچنین در برخی جاهای بدنه رد سنباده باقی خواهد ماند که با کمی دقت می‌توان آن را پیدا کرد.

2. تشخیص رنگ با کشیدن دست

این مورد نیز دقت بالایی ندارد و برای تشخیص رنگ با استفاده از حس لامسه باید تجربه بالایی داشته باشید. اگر روی بدنه دست بکشید و برآمدگی، ناهمواری و یا احساس غیرعادی‌ای داشتید احتمالاً آن قسمت رنگ شده است. زبری بیشتر بدنه نیز می‌تواند یکی از علائم مشکوک باشد.

3. تشخیص رنگ با استفاده از آهنربا
4. 

در خودروهایی که بدنه‌ای از آهن و فولاد دارند استفاده از آهن‌ربای ضعیف راهگشا خواهد بود. وقتی آهن‌ربا را روی بدنه قرار می‌دهید تفاوت‌های جذب آن را می‌توانید درک کنید. در صورتی که بخشی از بدنه رنگ شده باشد آهن‌ربا را ضعیف‌تر جذب کرده یا اصلاً جذب نمی‌کند و به این ترتیب می‌توانید رنگ‌شدگی را تشخیص دهید.

4. تشخیص رنگ خودرو با استفاده از ابزارهای ویژه
5. 

برای خرید یک خودروی گران‌قیمت خیلی نمی‌توان به روش‌های سنتی تکیه کرد و در این زمان است که استفاده از ابزارهای جدید مهم جلوه می‌کند. دستگاه‌های تشخیص رنگ دیجیتالی‌ای وجود دارند که با توجه به ضخامت رنگ روی بدنه می‌توانند رنگ‌شدگی آن را تشخیص دهند. زمانی که یک لایه رنگ روی لایه اصلی اضافه شود ضخامت آن بخش بیشتر خواهد شد و دستگاه می‌تواند چنین تفاوتی را اعلام کند. حتی اگر کل خودرو نیز رنگ شده باشد دستگاه‌های جدید توانایی تشخیص ضخامت آن نسبت به رنگ فابریک را دارند.

افت قیمت خودرو به خاطر رنگ‌شدگی

یکی از نکاتی که دراین‌باره باید ذکر کرد تفاوت رنگ‌شدگی بخش‌های مختلف خودرو است. برای مثال رنگ‌شدگی سقف، کاپوت یا صندوق‌عقب و بدتر از آن رنگ‌شدگی شاسی‌ها باعث افت شدید قیمت خودرو خواهند شد و هرچه مدل خودرو بالاتر باشد این افت قیمت بیشتر خواهد بود. معمولاً فروش خودروهایی که دارای رنگ‌شدگی در کاپوت‌ها و سقف هستند بسیار سخت‌تر از خودروهای بدون رنگ یا دارای رنگ در بخش‌هایی همچون درب و گلگیر خواهد بود؛ بنابراین در زمان خرید یک خودرو باید به این نکته نیز توجه کنید چراکه اگر بخواهید در آینده خودروی خود را بفروشید مجبور به فروش آن با قیمت نازل خواهید شد.

هزینه تشخیص رنگ خودرو

هم‌اکنون شرکت‌ها و سرویس‌های مختلفی برای ارائه این خدمت وجود دارند که در زمان خرید خودرو می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. هزینه این کار نیز به نوع خودرو بستگی دارد و هرچه قیمت خودرو بالاتر باشد هزینه کارشناسی آن نیز بالاتر خواهد بود. این هزینه می‌تواند از چند ده هزار تومان تا چند صد هزار تومان و چند میلیون تومان نیز باشد

کاربراتور چیست؟

اساس کار پیشرانه‌های درون‌سوز احتراق مخلوط سوخت و هوا برای تولید نیرو است؛ بنابراین، باید از طریقی سوخت را به داخل سیلندرها رساند تا با هوا ترکیب شده و توسط جرقهٔ شمع محترق شود. در گذشته و خودروهای قدیمی، برای این کار از کاربراتور استفاده می‌شد. کاربراتور مخلوط سوخت و هوا را با نسبت مناسب و متناسب با شرایط پیشرانه و رانندگی فراهم کرده و در اختیار موتور قرار می‌دهد. درواقع، کاربراتور وظیفه دارد در شرایط مختلف، سوخت موردنیاز را به نحوی آماده کند که موتور بتواند با بهترین شرایط ممکن کار کند.

تاریخچه کاربراتور

هرچند در سال ۱۸۲۶ یک مهندس آمریکایی حق احتراق پیشرانه‌ای با کاربراتور را ثبت کرد و در سال ۱۸۷۵ هم یک مهندس آلمانی اولین خودرو با پیشرانهٔ بنزینی را به نمایش گذاشت اما اولین خودروی کاربردی جهان با پیشرانهٔ بنزینی و کاربراتور، خودروی ساخت کارل بنز در سال ۱۸۸۵ بود. بدین ترتیب، کاربراتور طی سال‌های بعد به شیوهٔ اصلی سوخت‌رسانی موتور خودروها تبدیل شد و هرچند از دههٔ۵۰ برخی خودروسازان سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری را ارائه کردند اما در اروپا و آمریکا تا اواخر دههٔ۸۰ اکثر موتورهای بنزینی همچنان از کاربراتور استفاده می‌کردند. البته از دههٔ۷۰ استفاده از انژکتور در خودروهای لوکس و اسپرت گسترش یافت تا اینکه نهایتاً از دههٔ۹۰ سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری تقریباً به‌طور کامل جایگزین کاربراتور شد.

اجزای کاربراتور

کاربراتور برای انجام وظیفهٔ خود از اجزا و قطعات مختلفی تشکیل شده است که عبارت‌اند از:

• محفظهٔ گاز
• ساسات
• بدنه
• محفظهٔ راه‌انداز
• پمپ شتاب‌دهنده
• ونتوری
• ژیگلور

شیوه کار کاربراتور

اساس کار کاربراتور از طریق ایجاد خلأ روی ژیگلور یا مجرای خروج سوخت است که این خلأ توسط ونتوری ایجاد می‌شود. با باز شدن دریچه گاز، هوا در اثر مکش سیلندر وارد کاربراتور شده و در فضای ونتوری جریان پیدا می‌کند. هنگام عبور هوا از ونتوری، به دلیل کاهش سطح مقطع، سرعت آن افزایش یافته و از فشار آن کاسته می‌شود. این فرایند خلأ موردنیاز کاربراتور را ایجاد می‌کند. سپس مجرای سوخت یا همان ژیگلور که به ونتوری متصل است سوخت را تزریق کرده و با هوا مخلوط می‌کند. این مخلوط وارد سیلندر شده و با جرقهٔ شمع محترق می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر، کاربراتور دارای یک ورودی هوا، یک خروجی سوخت و هوا و مسیری در میان این دو است. این مسیر در میانهٔ راه باریک‌تر می‌شود که این قسمت باریک‌تر ونتوری نام دارد. در این قسمت، همان‌طور که اشاره شد، سرعت هوا بیشتر شده و فشار آن کاهش پیدا می‌کند که این کاهش فشار فضا برای ورود سوخت را فراهم می‌کند که از طریق ژیگلور وارد ونتوری می‌شود. بدین ترتیب، مخلوط سوخت و هوا از خروجی مسیر که دریچهٔ گاز نام دارد، وارد سیلندر می‌شود. این دریچه با فشار بیشتر پدال گاز بازتر شده و اجازهٔ ورود مخلوط بیشتری را به درون سیلندر می‌دهد.

انواع کاربراتور

کاربراتور انواع مختلفی دارد و بر سه اساس می‌توان آن‌ها را به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد که شامل جهت حرکت سوخت، نوع ونتوری و تعداد دهانه می‌شود.

بر اساس جهت حرکت سوخت

• کاربراتور صعودی
• کاربراتور نزولی
• کاربراتور افقی

کاربراتور صعودی: در این نوع، هوای ورودی از پایین کاربراتور وارد شده و در حین بالا رفتن با سوخت پاشیده شده از ژیگلور مخلوط می‌شود. از این نوع کاربراتور به دلیل کاهش راندمان حجمی از دههٔ۸۰ میلادی در خودروهای سواری استفاده نمی‌شود و صرفاً در ماشین‌های کشاورزی و موتورهای دریایی به کار می‌روند. مشکل دیگر این نوع کاربراتور، روشن نشدن خودرو در هوای سرد است.

کاربراتور نزولی: در این نوع، هوای ورودی از بالای کاربراتور وارد شده و در اثر نیروی جاذبه به سمت پایین حرکت می‌کند و در طول مسیر با سوخت ترکیب می‌شود. این نوع کاربراتور راندمان حجمی بالایی دارد و موتور را به‌خوبی تغذیه می‌کند.

کاربراتور افقی: در این نوع کاربراتور سوخت و هوا به‌صورت افقی حرکت کرده و به همین دلیل راندمان حجمی کمتری نسبت از کاربراتور نوع نزولی دارد اما در عوض کاربراتور افقی فضای کمتری را زیر کاپوت خودرو اشغال می‌کنند.

بر اساس ونتوری

• ونتوری ثابت
• ونتوری متغیر

کاربراتور ونتوری ثابت: در این نوع کاربراتور جریان هوای عبوری از ونتوری خلأ نسبی یا مکشی ایجاد می‌کند که سبب تخلیه سوخت از نازل می‌شود.

کاربراتور ونتوری متغیر: در این نوع کاربراتور با تغییر شرایط پیشرانهٔ خودرو سطح مؤثر ونتوری هم تغییر می‌کند.

بر اساس تعداد دهانه

• یک دهانه
• دو دهانه
• چهار دهانه

کاربراتور یک دهانه: کاربراتور یک دهانه فقط یک ونتوری، یک پیالهٔ بنزین و یک ژیگلور دارند.

کاربراتور دو دهانه: این کاربراتور دو ونتوری، یک پیاله بنزین مشترک و دو ژیگلور دارد و اساساً دو کاربراتور تک دهانه‌ای است که در یک مجموعه قرار دارند. در این نوع کاربراتور، از دهانهٔ دوم به دو روش مختلف استفاده می‌شود. در یک نوع، هردو دهانه به‌طور هم‌زمان کار می‌کنند و هرکدام نیمی از سیلندرها را تغذیه می‌کنند اما در نوع دیگر، دهانهٔ اول سوخت همهٔ سیلندرها را تأمین می‌کند و زمانی که دریچهٔ گاز بیشتر باز شود، دهانهٔ دوم هم وارد عمل می‌شود تا نیاز بیشتر موتور به سوخت و هوا را تأمین کند و عملکرد موتور در دورهای متوسط به بالا بهتر شود. در کاربراتورهای دو دهانه روش دوم متداول‌تر است.

کاربراتور چهار دهانه: این درواقع دو کاربراتور دو دهانه است که در یک مجموعه جمع شده‌اند. این نوع کاربراتور به‌صورت مرحله‌ای عمل می‌کند. در مرحله اول، سیستم مانند یک کاربراتور دو دهانه کار می‌کند. این یعنی ابتدا فقط دو دهانهٔ کاربراتور فعالیت می‌کنند و سپس با فشار بیشتر پدال گاز، دو دهانهٔ بعدی هم وارد عمل می‌شود تا سوخت و هوای اضافی موردنیاز برای شتاب گرفتن را فراهم کنند.

در بیشتر موتورهای کوچک از کاربراتور یک دهانه استفاده می‌شود اما موتورهای بزرگ‌تر به کاربراتورهای دو یا چهار دهانه مجهز می‌شوند. این کار راندمان حجمی را افزایش می‌دهد که این افزایش در دورهای بالا از اهمیت زیادی برخوردار است.

تفاوت کاربراتور و انژکتور

با پیشرفت تکنولوژی، خودروسازان سراغ شیوهٔ تزریق سوخت برای سوخت‌رسانی به موتور رفتند که در ایران با نام سیستم انژکتوری شناخته می‌شود. برخلاف کاربراتور که اساساً از خلأ برای کشیدن سوخت به داخل محفظهٔ احتراق موتور استفاده می‌کند، انژکتور بخشی از یک سیستم کامپیوتری است که طبق دستور ECU، سوخت را به‌صورت اسپری یا پودر شده در فواصل زمانی معین به داخل محفظه احتراق می‌پاشد؛ بنابراین، در موتورهای انژکتوری تزریق سوخت به موتور بسیار دقیق‌تر صورت می‌گیرد. انژکتور در کنار تنظیم دقیق میزان و فشار پاشش سوخت، به کاهش مصرف سوخت، استارت بهتر خودرو در هوای سرد، کاهش میزان آلایندگی خودرو و بالا رفتن راندمان موتور هم کمک می‌کند. سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری بسته به نوع، سوخت را در منیفولد هوا، پشت سوپاپ هوا و یا مستقیماً داخل سیلندر می‌پاشد.

آفرود همواره یکی از پرطرفدارترین رشته‌های ورزشی مربوط به خودروها بوده و هست. به همین دلیل خودروسازان سعی می‌کنند هر ساله امکانات جدید آفرودی به خودروهایشان اضافه کنند یا حداقل اقدام به ارتقا همان سیستم‌های قبلی کنند.

چرخش تانکی

چرخش تانکی یک ویژگی آفرودی نسبتا جدید در خودروهاست که برای اولین بار توسط کمپانی ریویان استفاده شد. همانطور که از نامش هم مشخص است هنگام فعال بودن این ویژگی خودرو این امکان را دارد که تقریبا با شعاع گردش صفر، به طور درجا ۳۶۰ درجه بچرخد. این ویژگی فقط در خودرهای برقی در دسترس است چون باید هر یک از چرخ‌ها مجهز به یک موتور مستقل باشند تا بتوانند به صورت درجا دور بزنند. البته چرخش تانکی فقط در خودروهای گران قیمت استفاده می‌شود و به هیچ عنوان آپشن ارزانی نیست.

جالب است بدانید در برخی از خودرهای افرودی مانند لکسوس LX570 از سیستمی استفاده شده تا شعاع گردش را در معابر آفرودی کوچک و تنگ کاهش دهد. البته تکنولوژی استفاده شده برای این ویژگی بسیار ابتدایی و ساده است.

قفل دیفرانسیل (دفلاک)

برخلاف مورد قبلی، قفل دیفرانسیل یکی از قدیمی‌ترین آپشن‌هایی است که در خودروهای آفرودی استفاده می‌شود. قدمت استفاده از قفل دیفرانسیل به دهه‌ها قبل برمی‌گردد. به جرعت می‌توان گفت این سیستم مهم‌ترین و حیاتی‌ترین نیاز یک خودروی آفرودی است. در واقع اگر یک خودروی آفرودی مجهز به این سیستم نباشد عملا تفاوتی با یک خودروی غیر آفرودی ندارد!

اگر بخواهیم به طور کوتاه به بررسی عملکرد این سیستم بپردازیم باید بگوییم در خودروهای عادی که دیفرانسیل معمولی دارند زمانی که یکی از چرخ‌ها از زمین جدا می‌شوند انتقال نیرو به چرخ روی زمین متوقف و تمام نیرو به چرخ روی هوا منتقل می‌شود. در نقطه مقابل خودروهایی که مجهز به سامانه قفل دیفرانسیل هستند عملکرد کاملا متفاوتی دارند! یعنی زمانی که ناهمواری‌های زمین باعث سه چرخ یا دو چرخ شدن خودرو شود انتقال نیرو فقط به چرخ‌های روی زمین صورت می‌پذیرد و به چرخ‌های روی هوا هیچ گشتاوری نمی‌رسد.

کرال کنترل

کرال کنترل یا همان کنترل خزش یکی زیباترین و جالب‌ترین امکانات آفرودی خودرهاست. این سیستم در کمپانی‌های مختلف نام‌های متفاوتی دارد. برای مثال فورد این ویژگی را با نام تریل کنترل معرفی می‌کند. اگر بخواهیم خیلی ساده عملکرد این سیستم را توضیح بدهیم باید بگوییم زمانی که از کرال کنترل استفاده می‌کنید مانند این است که کروزکنترلی مخصوص معابر آفرودی فعال کرده‌اید!

زمانی که کرال کنترل وارد مدار می‌شود تمام کنترل خودرو به جز فرمان توسط همین سیستم انجام می‌شود. این سیستم با توجه به میزان لغزندگی، جنس و شیب جاده، خودرو را به بهترین نحو کنترل می‌کند تا در معابر سخت و ناهموار خودرو بتواند با بهترین کشش به راه خود ادامه دهد. البته کرال کنترل معمولی خودرو را با سرعت‌های بسیار پایین (معمولی کمتر از ۸ کیلومتر بر ساعت) می‌راند.

کنترل سرعت در سرپایینی

سیستم کنترل سرعت در سرپایینی در خودروهای آفرودی یکی از اجزای و نسبتا مهم و پیچیده در این خودروها است. این سیستم‌ها به طور عمده برای کنترل سرعت و جلوگیری از لغزش در شرایط مختلف مانند مسیرهای کوهستانی، مسیرهای آبیاری شده و مواد لغزنده مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله تکنولوژی‌های استفاده شده در این سیستم‌ها می‌توان به ABS (سیستم ترمز ضد قفل)، Traction Control (کنترل چرخش)، Electronic Stability Control (کنترل پایداری الکترونیکی) و Hill Descent Control (کنترل سرعت در سرپایینی) اشاره کرد.

سیستم کنترل سرعت در سرپایینی (Hill Descent Control) به خودرو کمک می‌کند تا به طور خودکار و کنترل شده در مسیرهای زمینی شیب‌دار و ناهموار، سرعت مناسب حفظ کند. این سیستم با استفاده از سنسورها و فناوری‌های الکترونیکی، فشار بر ترمز را تنظیم می‌کند تا از لغزش جلوگیری کند و خودرو را به طور کنترل شده به پایین ببرد.

دنده کمک

دنده کمک یکی دیگر از کاربردی‌ترین امکاناتی است که یک خودروی افرود می‌تواند به آن مجهز باشد. ترانسفر کیس یا همان گیربکس کمکی یک نوع گیربکس کوچک‌تر و ساده‌تر از گیربکس اصلی خودرو است که معمولا کمی جلوتر از گیربکس اصلی خودرو قرار می‌گیرد. زمانی که شما خودرو را بر روی دنده کمک قرار می‌دهید دنده‌ای سنگین‌تر از دنده یک بر مدار انتقال قدرت قرار می‌گیرد. واضح است هنگامی که با دنده سنگین حرکت می‌کنید سرعت خودرو بسیار پایین‌تر و در عوض دور موتور و گشتاور بالاتر می‌رود.

تا یکی دو دهه قبل خودروسازان یک لیور دنده کوچک‌ کنار دسته دنده اصلی قرار می‌دادند تا امکان کنترل دنده سنگین فراهم باشد. اما امروزه چند دکمه کوچک جای آن دسته دنده قدیمی را گرفته.

ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که در مسیری کوهستانی در حال سواری با خانواده یا دوستان خود باشید و با شروع سربالایی، ماشین شتاب خود را از دست بدهد. صرف نظر از توان تولیدی پایین خودروی سواری داخلی و وزن احتمالی بالای سرنشینان که می‌تواند منجر به کاهش شتاب خودرو شود، دلایل منطقی و حتی جدی دیگری وجود دارند که می‌توانند نشان‌دهنده مشکلاتی اساسی در خودروی شما باشند 

علت کاهش شتاب خودرو

کاهش شتاب لزوما در سربالایی‌ها رخ نداده و ممکن است هر لحظه‌ای گریبان‌گیرتان شود. بنابراین پیش از وقوع سانحه‌ای جبران‌ناپذیر، بهتر است به فکر رفع مشکلات احتمالی ایجادکننده این نقیصه باشیم. در ادامه دلایل اصلی محتمل که منجربه کاهش شتاب خودرو خواهند شد را بررسی خواهیم کرد:

ایراد فیلتر هوا

تقریبا تمام خودروهای داخلی درون‌سوز هستند و برای حرکت کردن به سوزاندن سوخت درون موتور خود نیاز دارند. فرایند احتراق سوخت در محفظه سیلندر هم به دو جزء اصلی یعنی سوخت و هوا نیازمند است که یکی از باک خودرو و دیگری از ورودی هوای جلوی ماشین تامین می‌شود. مسلماً هوا در هر منطقه‌ای کیفیت لازم برای ایجاد احتراق را ندارد پس مهندسان خودروسازی، فیلترهایی را سر راه آن قرار داده‌اند تا کیفیت هوای ورودی را افزایش دهند.

حال تصور کنید که فیلتر هوای خودرو در درازمدت با غبار پوشیده شود یا به هر دلیلی کارایی خود را از دست بدهد. دیگر خبری از هوای تازه برای موتور نیست و درنتیجه، احتراق به‌خوبی انجام نمی‌شود و شتاب خودرو افت خواهد کرد. به‌طور معمول، فیلترهای هوا باید پس از ۵ هزار کیلومتر استفاده، تعویض شوند. ناکارامدی این بخش پیامدهایی چون مصرف بیشتر سوخت، کاهش شتاب و روشن شدن چراغ چک خودرو را به همراه خواهد داشت.

نقص سیستم جرقه‌زنی

تا الان کمی درباره اهمیت احتراق درست در موتور خودرو صحبت کردیم اما باز هم جا دارد خاطرنشان کنیم که زمانبندی و کیفیت مواد به‌کاررفته در احتراق، بر بسیاری از فاکتورهای عملکردی خودرو تاثیر می‌گذارد؛ شتاب‌گیری هم از این قاعده مستثنا نیست. یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم احتراق، شمع‌های خودرو به شمار می‌روند که وظیفه آتش‌افروزی مخلوط سوخت و هوای درون سیلندر فشرده‌شده را برعهده دارند.

فرسودگی شمع‌ها و خرابی آن یک عامل رایج برای کاهش شتاب خودرو به شمار می‌رود. خوردگی سر شمع و لبه‌های آن می‌تواند کیفیت احتراق موتور را تحت تاثیر قرار داده و نهایتاً از شتاب خودرو بکاهد. ترجیح آن است که پس از پیمودن ۲۰ هزار کیلومتر، شمع‌ها تعویض شوند. دیگر اجزای سیستم جرقه‌زنی مانند سیم‌پیچ‌ها، کوئل و… نیز می‌توانند در احتراق به‌موقع و مناسب خلل ایجاد کرده و نهایتا خودروی شما را کندتر کنند.

کثیفی انژکتور سوخت‌رسان نیز می‌تواند توازن سوخت و هوا را در موتور برهم زند. تاکید می‌کنیم که هر عاملی که باعث ایجاد اخلال در نسبت هوا به سوخت و احتراق کامل شود.

عدم سرویس به موقع روغن موتور

کثیفی روغن موتور و افزایش گرانروی آن به مرور زمان می‌تواند تاثیر منفی روی عملکرد خودروی شما داشته باشد. به زبان ساده، هر چه از عمر مفید روغن موتور خودروتان بگذرد، غلظت آن بیشتر شده و عمل روانکاری اجزایی چون میل‌لنگ، میل بادامک و… را با کیفیت کمتری انجام می‌دهد. نتیجه این اتفاق، فشار بیش‌از اندازه روی اجزای موتور و افت توان آن است. برای مواجه نشدن با این مورد بهتر است به سرویس‌های دوره‌ای خودروی خود توجه ویژه‌ای داشته باشید.

اشکال در پمپ بنزین

بنزین سوخت اصلی هر خودروی امروزی در کشورمان به شمار می‌رود پس وظیفه پمپ ارسال این سوخت به موتور، حیاتی و مهم تلقی می‌شود. نقص در این پمپ به‌خاطر تاثیر منفی که روی موتور می‌گذارد از شتاب خودرو کاسته و عملکرد کلی آن را با ضعف همراه می‌کند. برای جلوگیری از این عارضه، بهتر است هیچ‌گاه بنزین خودروی خود را تا آخرین قطره مصرف نکنید و پیش از رسیدن آن به یک‌چهارم حجم باک، دوباره آن را پر کنید.

نقص سیستم اگزوز و کاتالیزور

موتورهای درونسوز به این صورت کار می‌کنند که باید مقداری هوا را به داخل بکشند و پس از استفاده از آن برای احتراق کامل، باقی‌مانده ترکیب دودی را به بیرون پرتاب کنند. در راه خروج این گازهای باقی‌مانده از احتراق، مبدل کاتالیست وجود دارد که ممکن است به مرور زمان، دچار گرفتگی شده و فرایند خروج گازها را با مشکل مواجه کند. پیامد خرابی این بخش یا گرفتگی آن هم کاهش شتاب خودرو خواهد بود.

ضعیف شدن رینگ کمپرس

کمپرس روی سیلندر به رینگ‌هایی مجهز شده است که درصورت شل شدن آن‌ها و ضعف در آب‌بندی، چگالی مخلوط سوخت و هوا درون سیلندر کمتر می‌شود و قدرت انفجار کاهش خواهد یافت. نتیجه کاهش انفجار درون سیلندر، تولید قدرت کمتر توسط موتور است. کم‌شدن توان موتور هم قاعدتا ضعف عملکرد و کاهش شتاب را با خود به‌همراه خواهد داشت.

نه‌تنها رینگ کمپرس که هرگونه لقی در سوپاپ‌ها و آب‌بندی نبودن بخش‌های داخلی موتور می‌تواند منجربه افت توان موتور یا حتی سوختن ناقص سوخت خواهد شد.

خرابی دیسک و صفحه

سیستم جعبه‌دنده یکی از ارکان اصلی کنترل سرعت و شتاب خودرو به شمار می‌رود. کلاچ به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای سیستم یادشده تاثیر فراوانی در شتاب خودرو دارد. گاه در اخبار دیده می‌شود که یک خودروساز با بهینه‌سازی کلاچ خودروی تازه‌اش شتاب بیشتری را برای خریداران آن مدل فراهم می‌آورد. حال اگر کلاچ بیش از اندازه یا به شکل نادرست مورداستفاده قرار گیرد، مستهلک شده و دیگر اصطکاک کافی میان چرخ طیار آن و گیربکس جهت انتقال نیرو وجود نخواهد داشت.

این نقص می‌تواند انرژی زیادی را از موتور خودرو بگیرد و پیش از آنکه قدرت به محور چرخ منتقل شود، از آن بکاهد.

مشکل سنسور دریچه گاز

حسگر دریچه گاز، TPS، روی دریچه گاز خودرو و نزدیک استپر نصب شده و پاشش سوخت را با میزان فشار پار روی پدال گاز تنظیم می‌کند. قابل تصور است که با ایجاد مشکل در این عضو کوچک ترکیب و نسبت هوا به سوخت برای حدود مختلف فرمان راننده تغییر خواهد کرد و خودرو دیگر شتاب سابق را نخواهد داشت.

برای رفع کاهش شتاب خودرو چه کارهایی باید انجام داد؟

نخست می‌توانید توجه خود را روی سرویس‌های دوره‌ای خودروی خود کنید تا مشکلی برای اجزای داخلی موتور پیش نیاید. درصورتی که خودروی شما سالخورده محسوب می‌شود، حتماً قطعات موتوری آن را نزد یک متخصص مکانیک بررسی کنید تا از سلامت و کارایی درست آن‌ها اطمینان حاصل شود. تمیز نگه داشتن بخش‌های داخلی موتور هم به اندازه تمیزی بخش‌های ظاهری مهم است و باید به‌عنوان مالک، توجه ویژه‌ای به این بخش داشته باشید..

علت کم شدن شتاب و قدرت خودرو چیست؟

به‌صورت کلی، نقص موتوری و برهم خوردن عملیات سوختن کامل سوخت می‌تواند منجربه تولید توان کمتر توسط موتور شود. توان کمتر در محفظه احتراق سرانجام قدرت کمتری را در اختیار راننده قرار می‌دهد و شتاب خودرو کاهش می‌یابد. دلیل دیگر این امر هم می‌تواند نقص کلاچ باشد که در خودروهای دنده‌ای بیشتر روی می‌دهد پس اگر مالک چنین خودرویی هستید، بهتر است الگوی راننده مناسبی را اتخاذ کنید تا نیازی به تعویض زودهنگام قطعات گیربکس نداشته باشید.

قطعاً چپ کردن خودرو جزو بدترین اتفاقاتی است که می‌تواند برای راننده رخ دهد. شاید با خود فکر کنید چپ شدن ماشین به ندرت رخ می‌دهد اما واقعیت این است که اندکی غفلت در امر رانندگی می‌تواند چنین حادثه ناگواری را رقم بزند. به همین خاطر رعایت برخی موارد ایمنی جهت جلوگیری از چپ کردن ماشین اهمیت خواهد داشت. پیش از آنکه نکات طلایی در این زمینه را ذکر کنیم بهتر است با برخی عوامل مهم که باعث چپ کردن ماشین می‌شوند آشنا شویم.

چپ کردن خودرو زمانی رخ می‌دهد که لاستیک‌ها با نیرویی بیشتر از قوای محرکه وسیله نقلیه به جاده می‌چسبند. زمانی که این حالت رخ دهد چرخ‌ها بجای چرخش می‌لغزند و همین اتفاق باعث چپ شدن خودرو می‌شود. ون‌ها، وانت پیکاپ ها و کامیون‌ها به دلیل مرکز ثقل بیشتر از سطح زمین ریسک بالاتری نسبت به خودروهای سواری دارند. باید دانست احتمال چپ شدن یک خودروی بزرگ و سنگین بیشتر خواهد بود. 

عواملی که باعث چپ شدن خودروها می‌شوند

• سرعت

سرعت باعث افزایش احتمال چپ شدن خودروها می‌شود. عبور بسیار سریع از پیچ‌ها منجر به ناپایداری خودرو خواهد شد چراکه مرکز ثقل خودرو تغییر می‌یابد. سرعت بالا همچنین نیازمند واکنش‌های سریع‌تر و هوشیاری بیشتر راننده خواهد بود. در چنین وضعیتی راننده باید از مانورهای ناگهانی پرهیز کند چراکه کوچک‌ترین حرکتی می‌تواند چپ کردن ماشین را در پی داشته باشد. اگر با سرعت بالا حرکت کرده و یک دست‌انداز، حیوان یا هر مانع دیگری را پیش روی خود ببینید با اندکی حرکت ناگهانی فرمان پایداری خودرو به هم خواهد خورد.

• بازی بیش‌ازحد با فرمان

راننده‌ها معمولاً در جاده‌هایی با شرایط چالش‌برانگیز با فرمان بازی می‌کنند. برای مثال زمانی که در جاده‌ای برفی و یخی یا شنی رانندگی می‌کنید این موضوع بیشتر به چشم می‌آید. اگر کنترل خودرو را از دست داده و ترمز شدیدی بگیرید و در همان زمان فرمان را بچرخانید احتمال چپ کردن ماشین وجود خواهد داشت. دور زدن‌های شدید و فرمان دادن نیز می‌تواند چنین عواقبی را در بر داشته باشد.

• رانندگی هیجانی

درصورتی‌که خسته بوده یا هیجان زیادی در پشت فرمان داشته باشید احتمال از دست رفتن کنترل خودرو و چپ کردن وجود خواهد داشت. برخورد با موانع سبب تغییر مرکز ثقل وسیله نقلیه و نهایتاً چپ شدن آن می‌شود. رفتارهای خطرناک همچون شتاب و ترمز سنگین، مانورهای ناگهانی و عبور سریع از پیچ‌ها شانس چپ کردن ماشین را افزایش می‌دهند.

• وجود میدان در مسیر

طراحی برخی جاده‌ها نیز در بالا رفتن احتمال چپ کردن ماشین‌ها تأثیر دارد. معمولاً میدان‌ها یک مشکل برای خودروهای بزرگ محسوب می‌شود. تغییرات جهت متعدد می‌تواند مشکلی ایمنی برای خودروهای سنگین و طویل ایجاد کند.

• طراحی جاده

جاده‌ها معمولاً دارای طراحی برآمده در وسط و شیب‌دار در کناره‌ها هستند تا آب باران را به بیرون جاده هدایت کنند. این نوع طراحی می‌تواند خودرو را به کناره جاده متمایل کند و احتمال به هم خوردن توازن آن را بالا ببرد. نیروهای جانبی که در زمان عبور خودرو از یک پیچ افزایش می‌یابند احتمال تغییر مرکز ثقل از یک سمت به سمت دیگر را بیشتر خواهند کرد و این امر تأثیر منفی روی پایداری خودرو خواهد داشت.

• اصطکاک

کم و زیاد شدن اصطکاک جاده نیز می‌تواند چسبندگی چرخ‌ها را تحت تأثیر قرار داده و چپ شدن خودرو را در پی داشته باشند. از جمله عواملی که اصطکاک جاده را کم می‌کنند می‌توان به وجود باران، برف و یخ، روغن، شن و ماسه و… اشاره کرد.

ترفندهای جلوگیری از چپ کردن ماشین

• رانندگی با سرعت مطمئنه

همان‌طور که گفته شد سرعت غیرمجاز جزو مهم‌ترین عوامل حادثه‌ساز در جاده‌هاست و بنابراین برای جلوگیری از چپ کردن ماشین می‌بایست همواره سرعت مجاز را رعایت کنید.

• توجه به وضعیت لاستیک‌ها

فشار نامناسب باد لاستیک‌ها جزو عوامل دیگر تأثیرگذار روی چپ شدن خودروهاست. درصورتی‌که باد لاستیک بیش از حد باشد خودرو کشش خود را از دست خواهد داد و ریسک چپ شدن افزایش خواهد یافت. کم بودن باد لاستیک نیز تأثیر منفی روی پایداری خودرو دارد.

• توجه دائمی به جاده

رانندگی با حواس‌پرت قطعاً حادثه‌ساز خواهد بود. اگر همه رانندگان به این موضوع دقت کنند همه‌ساله از وقوع هزاران تصادف جلوگیری شده و جان هزاران نفر نیز حفظ خواهد شد. اگر احساس می‌کنید وضعیت روحی و روانی خوبی ندارید یا اینکه خواب‌آلود هستید از نشستن پشت فرمان دوری نمایید.

• بررسی خطرات جاده

بسیاری از تصادفات منجر به چپ شدن خودروها ناشی از خطرات موجود در جاده‌هاست. به‌طور مثال اگر با مانعی در وسط جاده برخورد کرده و از روی آن بگذرید احتمال چپ شدن خودرو وجود خواهد داشت. وجود دست‌انداز بزرگ، آجر یا سنگ در وسط جاده می‌تواند برای هر خودرویی خطرناک باشد.

• جلوگیری از سنگین شدن بیش از حد خودرو

خودروهایی که معمولاً محموله‌های سنگین‌تر را به ویژه در بخش بالای بدنه همچون سقف حمل می‌کنند احتمال چپ شدن بیشتری خواهند داشت. با توزیع بهینه بار در همه جای خودرو می‌توان چنین چیزی را تعدیل کرد. اگر خودروی شما دارای ریل‌های سقف است تنها در زمان ضروری از آن استفاده کنید.

• آشنایی با سناریوهای خطرساز و آمادگی برای روبرو شدن با آن‌ها

برخی شرایط وجود دارند که ریسک چپ شدن ماشین را بیشتر می‌کنند. اگر با چنین سناریوهایی آشنا باشید می‌توانید رانندگی تدافعی داشته و به‌طور قابل‌توجهی احتمال تصادف و حوادث ناگوار را کاهش دهید. برخی از سناریوها شامل رانندگی در جاده‌های با یک لاین، رانندگی در بزرگراه‌های شلوغ، ورود به چهارراه‌های متراکم و… است.

• دقت در پیچ‌های تند

پیچ‌های تند یکی از مهم‌ترین عوامل چپ شدن خودروها هستند. برای جلوگیری از چپ کردن ماشین در چنین شرایطی باید با سرعت مطمئنه حرکت کنید.

• عدم رانندگی در ساعات خطرناک روز یا شب

اگر امکان داشته باشید در ساعاتی که برای رانندگی خطرناک هستند پشت فرمان ننشینید. ساعات ابتدایی صبح و عصر و همچنین اواخر شب جزو ساعات خطرناک برای رانندگی هستند. با عدم رانندگی در چنین شرایط احتمال تصادف کمتر خواهد بود.

• آشنایی با خودرو

به عنوان یک راننده باید خودروی خود و محدودیت‌های آن را بشناسید. اگرچه نباید این محدودیت‌ها را تست کرد اما باید از هرگونه تجربه‌ای که در گذشته به دست آمده نهایت استفاده را برد. دفترچه راهنمای خودروی شما می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره سرعت مجاز و برخی موارد ایمنی دیگر را ارائه کند.

• خرید خودروی مناسب

نهایتاً اگر مالک خودرویی قدیمی هستید که قبل از استانداردهای ایمنی مدرن تولید شده‌اند شاید زمان تعویض آن و خرید مدلی ایمن‌تر فرا رسیده باشد. اگرچه افزایش قیمت خودرو باعث شده همه نتوانند خودرویی صفر کیلومتر انتخاب نمایند اما شاید بتوان راه‌هایی برای انتخاب یک خودروی مناسب پیدا کرد. قطعا وجود سیستم هایی همچون کنترل پایداری و کنترل کشش نقش مهمی در ایمنی سرنشینان ایفا می کند.

بسیاری از ما به تعویض لاستیک‌های فرسوده خودروی خود به‌طور منظم عادت کرده‌ایم؛ اما شاید هیچ اطلاعی از تاریخچه آن‌ها نداشته باشیم. امروزه نوآوری‌های زیادی درزمینهٔ لاستیک‌های خودرو صورت گرفته است مانند تایرهای رادیال، لاستیک‌های پنچررو، نشانگر میزان باد لاستیک‌ها و…؛ اما لاستیک‌ها در سال‌های اولیه اختراع اتومبیل به چه صورت بودند؟ برای فهمیدن این موضوع با ما همراه باشید.

ساخت لاستیک‌های مقاوم

در قرن ۱۹، گاری‌ها و درشکه‌هایی که توسط اسب کشیده می‌شدند برای حرکت بر روی زمین‌های سخت، سنگی و یا غیر مسطح نیاز به چرخ‌های محکم داشتند. برای این کار از چوب یا فلز استفاده می‌شد که از استحکام بالایی برخوردار بودند اما به همان اندازه سواری خشک و خشنی داشتند. به همین دلیل لاستیک به‌عنوان ماده‌ای جایگزین برای پوشاندن چرخ‌های درشکه‌ها در نظر گرفته شد؛ اما این ماده در فقط در دمای طبیعی از مقاومت و چسبندگی مناسبی برخوردار بود و در هوای گرم بسیار نرم و هنگام سرما خشک و شکننده می‌شد.

اما در سال ۱۸۳۹ مردی بنام «چارلز گودیر» (که نام خانوادگی او برای اکثر ما آشناست) با اختراع فرایندی بنام ولکانیزاسیون (که در آن لاستیک توسط گوگرد و حرارت شدید مقاوم‌تر می‌شد)، لاستیک‌های بادوام‌تری ساخت که پس از تغییر شکل یا خم شدن به حالت اولیه خود بازمی‌گشتند. این اختراع تا میزان زیادی به پیشرفت لاستیک‌ها کمک کرد.

اختراع لاستیک‌های بادی

در اواسط دهه ۱۸۸۰ اروپاییان به دوچرخه روی آوردند و استفاده از آن افزایش یافت. چرخ دوچرخه‌ها در آن سال‌ها از چوب ساخته می‌شد که توسط لاستیک‌های توپُر پوشیده می‌شدند؛ اما این لاستیک‌ها از راحتی مناسبی برخوردار نبودند و در صورت سواری طولانی‌مدت با دوچرخه موجب خستگی می‌شدند. بعلاوه با پیشرفت دوچرخه‌ها و افزایش سرعت آن‌ها مردم به دنبال راحتی بیشتر این وسیله بودند. درحالی‌که در سال ۱۹۴۵ لاستیک بادی توسط شخصی بنام «رابرت تامسون» اختراع‌شده بود اما در سال ۱۸۸۸ مردی بنام «جان دانلوپ» (از دیگر نام‌های آشنا) به دلیل تمایل پسر جوانش برای داشتن یک سواری راحت‌تر با دوچرخه، اولین لاستیک بادی عملی و کاربردی را اختراع کرده و بر روی دوچرخه نصب نمود

لاستیک‌های قابل جدا شدن

لاستیک‌های اولیه به‌طور دائم روی چرخ‌ها نصب می‌شدند و قابل جدا کردن نبودند. هنگامی‌که لاستیک‌های بادی اختراع شدند مشکل بزرگ‌تر شد چراکه تعمیر لاستیک‌های بادی چسبیده به چرخ بسیار دشوار بود. در سال ۱۸۹۰ مردی بریتانیایی بنام «ادوارد میشلن» (باز هم نامی آشنا در صنعت لاستیک‌سازی) اولین لاستیک بادی قابل جدا شدن را اختراع کرد و با نصب آن بر روی دوچرخه در سال ۱۸۹۱، اختراع خود را به ثبت رساند.

لاستیک‌های آج‌دار

در اوایل استفاده از لاستیک‌های بادی، این لاستیک‌ها کاملاً صاف و بدون آج ساخته می‌شدند؛ اما پس‌ازاینکه لاستیک‌ها در اتومبیل نیز بکار گرفته شد، به دلیل سرعت بیشتر اتومبیل نسبت به دوچرخه و استفاده در شرایط آب و هوایی گوناگون، نیاز به پایداری و کشش بهتر لاستیک‌ها احساس می‌شد. در سال ۱۹۰۴ شرکت «Continental Tire of Germany» برای اولین بار لاستیک‌های آج‌دار را اختراع کرد و شرکت گودیر نیز در سال ۱۹۰۸ به تولید این لاستیک‌ها برای حرکت در جاده‌های لغزنده اقدام نمود.

لاستیک‌های رادیال
مانند بسیاری از نوآوری‌های تایرها، لاستیک‌های رادیال (لاستیک‌هایی که در آن‌ها رشته‌هایی از جنس نخ یا سیم فولادی با زاویه ۹۰ درجه بر روی تایر نصب می‌گردد) نیز در سال‌های اولیه اختراع لاستیک ساخته شدند اما به دلیل طراحی ضعیف، عدم وجود دانش فنی کافی و عدم وجود بازار خرید مناسب به موفقیتی دست پیدا نکردند تا اینکه در سال ۱۹۴۸ شرکت میشلن برای اولین بار به تولید تجاری لاستیک‌های رادیال پرداخت

لاستیک‌های بایاس
پس اختراع و تولید لاستیک‌های رادیال در اروپا، این لاستیک‌ها بسیار محبوب شدند و دیگر شرکت‌های لاستیک‌سازی اروپایی و حتی ژاپنی هم به ساخت آن‌ها روی آوردند. چراکه لاستیک‌های رادیال طول عمر بیشتر و هندلینگ بهتری داشتند و موجب کاهش مصرف سوخت خودرو می‌شدند؛ اما در ایلات متحده اوضاع متفاوت بود و شرکت‌های تایرسازی روی خوشی به لاستیک‌های رادیال نشان ندادند؛ زیرا تولید این لاستیک‌ها نیاز به تجهیزات جدید و گران‌قیمتی داشت و همین امر موجب می‌شد که لاستیک سازهای ایالات‌متحده از سرمایه‌گذاری در این زمینه خودداری کنند. بعلاوه خودروسازان آمریکایی نیز به دلیل سفت‌تر بودن لاستیک‌های رادیال از بکار بردن آن‌ها در محصولات خود خودداری می‌کردند چراکه سیستم تعلیق خودروها باید مجدداً و با توجه به ویژگی‌های لاستیک‌های رادیال مهندسی و طراحی می‌شد؛ اما شرکت گودیر راه‌حل جدیدی ارائه کرد و آن ساخت لاستیک‌های بایاس بود که در آن‌ها نخ‌هایی به‌صورت مورب در عرض تایر نصب می‌شد. این نوع لاستیک در ایالات‌متحده محبوب شد و در خودروهای آمریکایی با سیستم تعلیق نرم مورداستفاده قرار گرفت. ولی پس از بحران نفتی سال ۱۹۷۳ که طی آن قیمت بنزین بسیار بالا رفت، آمریکایی‌ها شروع به خرید و واردات لاستیک‌های رادیال کردند. چراکه این لاستیک‌ها موجب کاهش مصرف سوخت می‌شدند و خودرو مسافت بیشتری را با آن‌ها طی می‌کرد؛ بنابراین درنهایت لاستیک‌های رادیال راه خود را به ایالات‌متحده بازکرده و در اوایل دهه ۱۹۸۰ تقریباً بر روی تمامی خودروهای ساخت آمریکا نصب می‌شدند.

لاستیک‌های تیوبلس
تا میانه‌های قرن بیستم از لاستیک‌های تیوب دار استفاده می‌شد و اولین تلاش‌ها برای ساخت لاستیک‌های بدون تیوب ناموفق بودند؛ اما در سال ۱۹۴۶ شرکت گودریچ اختراع لاستیک بدون تیوب یا تیوبلس را به ثبت رساند. تا سال ۱۹۵۲ طول کشید تا این نوع تایر به مرحله تولید برسد و سرانجام در سال ۱۹۵۴ اولین اتومبیل تولیدی در ایالات‌متحده با لاستیک‌های تیوبلس به حرکت درآمد.

لاستیک‌های پنچررو
در اوایل قرن بیستم جاده‌ها ناهموار و نامناسب بودند که این امر موجب خرابی و پنچر شدن لاستیک خودروها می‌شد. به همین دلیل خودروها معمولاً به بیش از یک لاستیک زاپاس مجهز می‌شدند. تعویض لاستیک پنچر مشکل بزرگی برای رانندگان بود و درصورتی‌که آن‌ها خود نمی‌توانستند لاستیک را عوض کنند باید به ایستگاه‌های تعویض لاستیک مراجعه می‌کردند که گاه کیلومترها دورتر بود. شرکت دانلوپ در طول دهه‌های ۷۰ و ۸۰ تلاش‌های زیادی برای ساخت لاستیک‌هایی نمود که بتوانند در صورت پنچری هم به حرکت خود ادامه دهند. دانلوپ اولین شرکتی بود که توانست چنین لاستیک‌هایی را به تولید انبوه برساند. این لاستیک‌ها درنهایت در برخی از خودروهای انگلیسی به‌صورت استاندارد بکار رفتند.

بااین‌وجود حتی امروزه هم مشکل پنچری تایر وجود دارد که در بهترین حالت موجب تلف شدن وقت و در بدترین حالت باعث وقوع تصادفی مرگبار در بزرگراه‌ها می‌گردد. به همین دلیل مفهوم تایرهای پنچررو همچنان جذاب است و تلاش برای ساخت لاستیکی که بتواند باوجود پنچری مسافتی هرچند کوتاه را بپیماید ادامه دارد. هرچند که قیمت این لاستیک‌ها گران‌تر از انواع معمولی است. به‌کارگیری لاستیک‌های پنچررو علاوه بر ایمنی بیشتر، راهی برای حذف چرخ زاپاس و وسایل تعویض آن نیز محسوب می‌شود که این امر موجب کاهش وزن خودرو، افزایش فضای صندوق بار و کاهش هزینه‌ها می‌گردد. به همین دلیل در حال حاضر تعدادی از خودروسازان به استفاده از این لاستیک‌ها روی آورده‌اند.

لاستیک‌ها در قرن بیست و یکم
امروزه نوآوری‌های بسیاری درزمینهٔ لاستیک خودرو رخ‌داده است. یکی از این نوآوری‌ها سیستم نشانگر باد تایرها یا TPMS است که به‌عنوان آپشنی استاندارد در تمامی خودروهای جدیدی که در ایالات‌متحده عرضه می‌شوند نصب می‌گردد. این سیستم میزان باد هریک از لاستیک‌های اتومبیل را به راننده نشان داده و در صورت کاهش بیش‌ازحد باد به راننده هشدار می‌دهد.

نوآوری دیگری که امروزه در صنعت لاستیک‌سازی درحال‌توسعه و آزمایش است، لاستیک‌های بدون باد هستند. این لاستیک‌ها که همچنان مراحل تحقیق و آزمایشی خود را می‌گذرانند، از پلاستیک‌های مدرن و توسط فناوری‌های امروزی ساخته می‌شوند. هرچند هنوز لاستیک‌های بدون باد به آن سطحی از پیشرفت نرسیده‌اند که بتوانند وزن یک خودرو را تحمل کنند و معایبی چون وزن بیشتر و دوام کمتر دارند اما پروژه‌های ساخت و توسعه آن‌ها متوقف نشده و همچنان توسط شرکت‌های میشلن و بریجستون ادامه دارد.