سال‌های سال است که در اکثر بازارهای جهانی خودروهای گیربکس اتوماتیک طرفداران بیشتری پیدا کرده‌اند و به خاطر مزیت‌هایی همچون راحتی بیشتر راننده در ترافیک، عملکرد بهتر نسبت به برخی نمونه‌های گیربکس دستی و… باب میل خریداران هستند. در کشور ما نیز خودروهای دنده اتومات انتخاب اول بسیاری از افراد هستند هرچند از نظر تکنولوژی بکار رفته در گیربکس اتومات خودروهای داخلی نباید انتظار چندانی داشت.
گیربکس‌های اتوماتیک علیرغم مزیت‌های زیادی که دارند با مشکلاتی نیز روبرو می‌شوند که گاها هزینه رفع این مشکلات بالا خواهد بود بنابراین خریداران باید به چنین مواردی توجه داشته باشند. یکی از مشکلاتی که مالکان خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک با آن دست‌به‌گریبان هستند تأخیر و تعلل در تعویض دنده است و ما می‌خواهیم به علت دیر عوض شدن دنده اتومات بپردازیم پس همراه ما باشید.
علت دیر عوض شدن دنده اتومات
تصور کنید در حال سبقت گرفتن از یک خودروی دیگر در جاده هستید و می‌خواهید با تعویض دنده بر سرعت خود بیفزایید تا سبقت را کامل کنید که ناگهان متوجه تأخیر گیربکس در تعویض دنده می‌شوید. واضح است که چنین سناریویی می‌تواند ایمنی سرنشینان را به خطر بیندازد بنابراین هرگونه تأخیر در عوض شدن دنده اتومات خودرو باید بررسی و رفع شود. این‌گونه تأخیر در تعویض دنده‌ها می‌تواند از چند ثانیه تا حتی یک دقیقه و بیشتر باشد و در صورت بی‌توجهی قطعاً آسیب‌های بیشتری را متوجه گیربکس خودرو خواهد کرد. به‌طورکلی علت دیر عوض شدن دنده اتومات خودرو را می‌توان موارد زیر دانست:
کارکرد و استهلاک بالای گیربکس: هرچقدر خودرو تحت‌فشار قرار گیرد و کارکرد زیادی داشته باشد استهلاک بیشتری خواهد داشت و این موضوع درباره گیربکس و قطعات داخلی آن نیز صدق می‌کند. به همین منظور بهتر است همواره سرویس‌های دوره‌ای گیربکس اتومات خودروی خود را انجام دهید و مراقب آن باشید.
نقص شیر برقی‌ها: شیر برقی وظیفه باز و بسته کردن خروجی روغن گیربکس به کلاچ را بر عهده دارد و درصورتی‌که ایرادی داشته باشد باعث عبور بسیار کم یا زیاد روغن خواهد شد و یکی از نتایج آن می‌تواند تأخیر در تعویض دنده‌ها باشد.
وجود ایراد در مبدل گشتاور یا توربین: این قطعه مهم نیرو و گشتاور پیشرانه را از طریق فلایویل دریافت و به شفت ورودی گیربکس می‌فرستد. هرگونه اشکال در کارکرد مبدل گشتاور از جمله نشتی روغن گیربکس می‌تواند باعث تأخیر و تعلل گیربکس در تعویض دنده‌ها شود.
داغ شدن گیربکس: گاهی اوقات در اثر فشار بیش از حد به خودرو و رانندگی پرفشار گیربکس داغ می‌کند که در این صورت سیستم‌های الکترونیکی جهت جلوگیری از وارد شدن آسیب به قطعات داخلی دستور تعویض دنده‌ها با تأخیر را صادر خواهند کرد. بهتر است جهت پیشگیری از آسیب دیدن گیربکس رانندگی آرامی داشته باشید.
کیفیت پایین روغن گیربکس: روغن گیربکس وظیفه کاهش اصطکاک و دمای قطعات را بر عهده دارد و پس از گذشت مدتی مشخص کیفیت خود را از دست می‌دهد بنابراین ضروری است روغن گیربکس را بین ۷۰ تا ۱۰۰ هزار کیلومتر تعویض کرد. اگر از خودرو بیشتر کار می‌کشید و سبک رانندگی پرفشاری دارید بهتر است روغن را زودتر نیز تعویض کنید.
استهلاک چرخ‌دنده‌های گیربکس: گاهی اوقات به دلیل ساییدگی و فرسودگی چرخ‌دنده‌ها شاهد چفت شدن مناسب آنها با یکدیگر نیستیم که این امر می‌تواند در امر تعویض دنده‌ها تأخیر ایجاد کند بنابراین درصورتی‌که مشکلاتی از این دست را مشاهده کردید حتماً به یک کارشناس معتبر مراجعه کنید.
گرفتگی فیلتر یا صافی گیربکس: گاهی اوقات علت دیر عوض شدن دنده اتومات می‌تواند گرفتگی صافی یا فیلتر گیربکس باشد. وظیفه این فیلتر جدا ساختن ذرات ریز از روغن گیربکس است اما با گذشت زمان و عدم تعویض به موقع روغن گیربکس این فیلتر نمی‌تواند کارکرد قبلی خود را داشته باشد.
علت گاز خوردن و حرکت نکردن ماشین اتوماتگاها مشاهده می‌شود که خودروی مجهز به گیربکس اتوماتیک در حالت درجا علیرغم گاز دادن حرکت نمی‌کند. علت چنین مشکلی می‌تواند از خرابی سنسورهای گیربکس، گرفتگی صافی یا فیلتر گیربکس، خرابی شیر برقی و ساعتی گیربکس و… باشد. درهرصورت بهتر است خودرو را با یدک‌کش نزد یک مکانیک باتجربه و ماهر منتقل کنید تا مشکلات گیربکس آن را بررسی نماید.
چگونه بفهمیم گیربکس اتومات سالم است
گیربکس اتومات خودرو در حالت عادی تعویض‌های نرم و بدون تأخیری دارد و هیچ‌گونه صدای غیرعادی نیز از آن به گوش نمی‌رسد. علائمی همچون بوی سوختگی، صداهای عجیب در زمان تعویض دنده، کندی حرکت، تأخیر در تعویض دنده‌ها، نشتی روغن و… حاکی از وجود ایراد در گیربکس خودرو خواهند بود.
.png)